بازاریابی داده محور چیست؟ اهمیت بازاریابی داده محور در کسب و کارها
فرایند انجام یک مذاکره را در نظر بگیرید؛ هیچ چیزی به اندازه داشتن اطلاعات از طرف مقابل نمیتواند شانس پیروزی شما را در مذاکره افزایش دهد. به همین ترتیب، بازاریابی هم میتواند نوعی مذاکره با مشتریان محسوب شود. هرچه اطلاعات بیشتری درباره مشتریان خود داشته باشید، به همان میزان بهتر میتوانید نیازها و خواستههای آنها را شناسایی کرده و به شکل بهتری آنها را قانع کنید. بازاریابی داده محور، که یکی از روشهای مدرن بازاریابی است، بر پایه همین اصل استوار است. با استفاده از دادهها و تحلیل آنها، میتوانید به اطلاعات ارزشمندی درباره مشتریان خود دست پیدا کنید. این اطلاعات به شما کمک میکند تا استراتژیهای بازاریابی خود را بر اساس ویژگیهای خاص مشتریان شخصیسازی کنید و محصول یا خدمات خود را مطابق با نیازهای آنها بهبود ببخشید.
در ادامه این مقاله به بررسی مفهوم بازاریابی دادهمحور، مزایا و چالشهای آن خواهیم پرداخت.
بازاریابی داده محور چیست؟
بازاریابی دادهمحور در بسیاری از منابع به عنوان یک سبک بازاریابی معرفی میشود. این شرح از بازاریابی داده محور اشتباه نیست اما نمیتوان به عنوان یک تعریف کامل نیز از آن یاد کرد. برای تعریف دقیقتر این مفهوم میتوان گفت که بازاریابی دادهمحور یک سبک نسبتا نوین از مدیریت بازاریابی است. این سبک مدیریتی بر این مسئله تمرکز دارد که روشهای مختلف بازاریابی را با تکیه بر جمع آوری اطلاعات مرتبط و تحلیلهای به دست آمدهاز آنها انجام دهد.
فرایند انجام این کار به این صورت است که در ابتدا تحقیقات بازاریابی صورت میگیرد و دادههای زیادی از مشتریان، محصولات یا خدمات مشابه، رقبا و … به دست میآید. سپس با استفاده از این اطلاعات و تحلیلهای به دست آمدهاز آنها روشهای بازاریابی مناسب با کسب و کار شما انتخاب میشود و استراتژی برای استفاده از این روشها چیدهمیشود. با مشاهده تصویر زیر، میتوانید با این مفهوم بهتر آشنا شوید.
بازاریابی داده محور چه کمکی به کسب و کار شما میکند؟
بازاریابی داده محور، دارای مزایای متعددی برای کسب و کار شما است. این نوع بازاریابی به کسب و کار شما کمک میکند تا بتوانید مشکلات کسب و کار خود را حل کنید و در مسیر توسعه کار خود قدم بردارید. در ادامهبه برخی از مهمترین مزیتهای استفاده از این نوع بازاریابی اشاره شدهاست.
ایجاد دید شفاف از مشتریان
از مهم ترین مسائلی که در هنگام بازاریابی محصولات و یا خدمات باید به آن دقت داشت، توجه به پرسونای مخاطب است. با داشتن دید شفاف از مشتریان، شما می توانید نیاز آن ها را به صورت دقیق تر متوجه شوید. شناخت بهتر مشتریان در نهایت به این منتهی میشود که شما بتوانید محصولی هماهنگ تر با نیاز مشتریان تولید کنید و از روش های بازاریابی استفاده کنید که بیشتر به مذاق آنها خوش بیاید.
تعیین بهترین کانال های بازاریابی
برای انجام فرایند بازاریابی موثر و نتیجه بخش، باید به شخصیت مخاطبانتان و همچنین نوع خدمات و یا محصولاتی که به مشتریان خود ارائه میکنید توجه داشته باشید. شما باید با توجه به این دو مسئله کانال بازاریابی مناسب کسب و کار خود را پیدا کنید. بازارایابی داده محور با تحلیل دقیق دادهها مناسب ترین کانال برای مخاطبان شما را معرفی میکند.
شخصی سازی تبلیغات
با توجه به حجم بالای تبلیغاتی که مشتریان به صورت روزانه مشاهده میکنند، نسبت به تبلیغات حساس شده و از مشاهده آنها دلسرد شدهاند. پس با این شرایط استفاده از روشهای قدیمی تبلیغات تاثیر مناسبی بر روی مشتریان نمیگذارد و حتی ممکن است باعث شود که مشتریان نسبت به برند شما احساسات منفی دریافت کنند. اما در مقابل روشهای تبلیغات مبتنی بر دادهبه این صورت عمل میکنند که بر اساس دادههای دریافت شدهو تحلیل آنها تبلیغات شخصی سازی شدهای را طراحی میکند. این تبلیغات بر اساس پرسونای مخاطبان کسب و کار شما طراحی شدهاند و به همین علت از اقبال بیشتری در بین مخاطبان برخوردار خواهند بود.
بهبود تجربه مشتریان از خرید
ممکن است که مشتریان از خدمات یا محصولاتی که از مجموعه شما دریافت میکنند راضی باشند، اما این مسئله به تنهایی برای موفقیت در کسب و کار کافی نیست. به غیر از دریافت خدمات مناسب، مشتریان شما باید تجربه دلچسبی از خرید خود داشته باشند تا به مشتری وفادار شما تبدیل شوند. مواردی همچون ایجاد روشهای مناسب فروش، ارائه خدمات پس از فروش و … می تواند به تجربه بهتر مشتریان شما منتهی شود. با استفاده از بازاریابی دادهمحور، می توان فاکتور های مهم برای مشتریان را کشف کرد و درنهایت تجربه بهتری از خرید را برای مشتریان به ارمغان آورد.
ارتباط قوی بین شما و مشتری
ارتباط موثر و قوی با مشتریان باعث وفاداری بیشتر آن ها به مجموعه شما خواهد شد. زمانی که مشتریان مجموعه حس کنند که برای شما اهمیت دارند به تبع شما نیز از اهمیت بیشتری برای آنها برخوردار خواهید شد. بازاریابی مبتنی بر داده، اطلاعاتی در اختیار شما قرار میدهد که با استفاده از آن ها می توانید ارتباط قوی و موثر با مشتریان خود بسازید. ساده ترین مثالی که در این زمینه میتوان عنوان کرد، تبریک تولد به مشتریان است. بسیاری از برندهای بزرگ برای ارتباط بهتر با مشتریانشان در روز تولد مشتریان به آنها تبریک میگویند یا هدیه ای را برای مشتریان خود در نظر میگیرند.
جلوگیری از هدر رفت سرمایه
بخش زیادی از سرمایه هر کسب و کاری صرف امور بازاریابی و تبلیغات میشود. همچنین کسب و کار ها به صورت مداوم محصولات و خدمات خود را توسعه و تغییر میدهند تا با نیاز مشتریان متناسب شوند. این فرآیند نیز جزو اموری است که سرمایه زیادی از کسب و کار شما را درگیر خود میکند. بازاریابی داده محور با تمرکز بر روی تحلیل اطلاعات مشتریان دقیقا به شما میگویید که چه روش بازاریابی می تواند اثر بخشی بیشتری داشته باشد و همچنین محصول و یا خدمات شما به چه ویژگی هایی نیاز دارد تا بین مخاطبان محبوبتر شود. این موارد از هدر رفت سرمایه شما جلوگیری خواهد کرد.
بازاریابی داده محور چه چالش هایی به دنبال دارد؟
بازاریابی داده محور به غیر از مزایای متعددی که دارد، با چالشهایی نیز میتواند همراه باشد. برای استفاده از این روش بازاریابی، باید با چالشهای این روش نیز آشنا باشید تا بتوانید آن ها را مدیریت کنید. در ادامه برخی از مهم ترین چالشهای استفاده از این روش مورد بررسی قرار گرفتهاست.
تحلیل و تفسیر درست دادهها
تحلیل دادهها به منظور استفاده از آنها در فرایند بازاریابی دادهمحور، نیازمند تحلیل و تفسیر تخصصی است. بررسی تخصصی این اطلاعات به شما کمک میکند تا بتوانید استراتژی بازاریابی خود را تدوین و تصحیح کنید. تحلیل دادهها یک فرایند تخصصی است که نیازمند استفاده از نرم افزارهای پیشرفته و بهرهگیری از افراد متخصص است. به علت پیچیدگی بالای این کار برای جلوگیری از ایجاد چالش توصیه میشود که پروژه بازاریابی داده محور خود را به یک مجموعه حرفهای بسپارید.
هزینه ها و تامین منابع
بازاریابی داده محور به تامین حجم نسبتا زیادی از اطلاعات نیاز دارد. همچنین این اطلاعات نیاز به تحلیل تخصصی نیز دارند تا قابل استفاده شوند. انجام این فرآیند وقت گیر و نیازمند صرف هزینههای نسبتا زیاد است (بههمین علت است که بازاریابی دادهمحور معمولا برای کسب و کارهای بزرگ مورد استفاده میگیرد). از این رو یکی از چالش های جدی استفاده از این نوع بازاریابی تامین هزینهها و منابع مورد نیاز است. البته به همان نسبت که انجام این کار هزینهبر است، در نهایت نتایج به دست آمدهاز این روش بازاریابی نیز قابل توجه است و میتواند چندین برابر هزینهها را به شما برگرداند.
تغییرات سریع داده ها
یکی از چالشهای اساسی که در فرایند انجام بازاریابی داده محور با آن مواجه خواهید شد، تغییرات سریع اطلاعات است. برای انجام این نوع بازارایابی شما به اطلاعات موثق و دقیق نیاز دارید. هرگونه اختلال در دادهها می تواند باعث شود که شما نتیجه لازم را از بازاریابی دادهمحور خود نگیرید. برای مدیریت این چالش، باید از ابزار های به روز تحلیل داده استفاده کنید و دادههای مورد نیاز خود را به صورت مداوم بهروز کنید.
فرایند انجام بازاریابی داده محور به چه صورت است؟
در حال حاضر روشهای متعددی برای بازاریابی محصولات و خدمات وجود دارد. تمامی روشهای بازاریابی در صورتی که در ابتدا با تحقیقات بازاریابی همراه شوند، تبدیل به بازاریابی داده محور میشوند. در این روش بازاریابی تمامی گامهای بازاریابی با تکیه بر دادهها و آماری که در مرحله تحقیقات بازاریابی به دست میآید، انجام میشود. در ادامه این بخش فرایند بازاریابی دادهمحور به صورت کلی مورد بررسی قرار گرفتهاست.
تحقیقات بازاریابی
مرحله ابتدایی بازارایابی داده محور تحقیقات بازاریابی است. این مرحله سنگ بنای انجام این نوع بازاریابی است. در این مرحله با استفاده از روش های مختلف دادهها جمع آوری میشوند و سپس با استفاده از ابزار های تحلیل دادهمورد بررسی قرار میگیرند. تحلیل های به دست آمدهاز این اطلاعات زمینه تدوین استراتژی بازارایابی کسب و کارهای مختلف را میسازد.
تدوین استراتژی بازاریابی
در مرحله تحقیقات بازاریابی، اطلاعات مهمی درباره الگوی رفتار مشتریان، رقبا و وضعیت بازار جمعآوری میشود. با تکیه بر این اطلاعات و تحلیلهای بهدستآمده، میتوانید برنامه جامعی برای بازاریابی محصولات یا خدمات مجموعه خود تدوین کنید. این دادهها به شما کمک میکنند تا مؤثرترین روشهای بازاریابی را بر اساس نیازها و شخصیت مشتریان خود شناسایی کنید.
تدوین استراتژی بازاریابی باید بهدقت و بر پایه اطلاعات درست انجام شود تا منجر به افزایش رضایت مشتریان و در نتیجه، افزایش سودآوری مجموعه شما گردد. برای درک بهتر این موضوع، فرض کنید که شما تولیدکننده لباسهایی هستید که بیشتر مناسب استفاده دختران جوان در بازه سنی 20 تا 30 سال است. تحقیقات بازاریابی نشان میدهند که مخاطبان شما عمدتاً زمان خود را در شبکه اجتماعی اینستاگرام سپری میکنند.
همچنین این تحقیقات نشان دادهاند که دختران رنج سنی 20 تا 25 سال بیشتر در آخر شب ها به اینستاگرام مراجعهمیکنند و به لباس هایی با رنگ های تیرهتر و مدل های جسورانهتر علاقهدارند. اما برخلاف این گروه دختران رنج سنی 25 الی 30 سال بیشتر در بازه زمانی عصر اینستاگرام خود را چک میکنند و به لباس هایی با مدل کلاسیک علاقه بیشتری نشان میدهند. بر اساس این تحقیقات بهتر است که شما تقویم محتوایی خود را بر این اساس تدوین کنید. برای نتیجه گیری بهتر است که در زمان عصر و اخر شب، محتوایی منتشر کنید که متناسب با سلیقه مخاطبانتان است. این مسئله باعث میشود که محصولات شما بهتر دیدهشوند و در نهایت نرخ فروش شما بیشتر شود.
اجرای برنامه بازاریابی
مرحله بعدی در انجام بازاریابی دادهمحور، اجرای استراتژی بازاریابی است که در مرحله قبل تدوین شد. همان قدر که تدوین یک استراتژی مناسب حائز اهمیت است، اجرای درست آن نیز از اهمیت بالایی برخوردار است. در صورتی که شما بهترین استراتژی بازاریابی را در دست داشته باشید اما نتوانید ان را به خوبی اجرا کنید، نمیتوانید در جذب و وفادار کردن مشتریان خود موفق باشید. در این مرحله باید تلاش کنید، تا بتوانید نتیجه موفقیت آمیزی از بازاریابی دادهمحور بگیرید.
بررسی نتایج برنامه بازاریابی
اجرای فرایند بازاریابی دادهمحور بر اساس جمع آوری و تحلیل مداوم دادهها صورت میگیرد. پس از اجرای برنامه بازاریابی نیاز است که نحوه اجرایی آن نیز مورد سنجش قرار بگیرد. پس از تحلیل نحوه اجرای استراتژی احتمالا به نقصها و مشکلاتی که در نحوه اجرای آن وجود دارد، پی خواهید برد. همچنین با توجه به سرعت بالای تغییرات ممکن است که برخی از استراتژیهای شما نیاز به تغییر داشته باشند تا با نیازها و مشکلات جدید مشتریان منطبق شوند. با دانستن این مشکلات میتوانید در جهت حل کردن آنها قدم بردارید.
بهبود استراتژی بازاریابی
پس از بررسی و تحلیل مشکلات و نقص هایی که در زمان اجرای استراتژی بازاریابی پیش میاید، نوبت به برطرف کردن و بهبود آنها میرسد. با برطرف کردن این مشکلات شما میتوانید وضعیت بازاریابی کسب و کار خود را بهبود ببخشید. این کار را باید به صورت مداوم انجام دهید تا از تغییرات بازار جا نمانید و بتوانید خود را با چالشهای جدید منطبق کنید.
جمع بندی نهایی
استفاده از روشهای مناسب بازاریابی در نهایت به شما کمک میکند تا مشتریان بیشتری را جذب کسبوکار خود کنید و آنها را به مشتریان وفادار تبدیل نمایید. بازاریابی دادهمحور یک فرآیند مدیریت بازاریابی است که با تحلیل دادهها، بهترین روشها و استراتژیهای بازاریابی را برای شما تعیین میکند. این روش به شما امکان میدهد تا ارتباطی قوی با مشتریان خود برقرار کرده و تبلیغاتتان را برای بهرهوری بیشتر به صورت شخصیسازیشده طراحی کنید.
بازاریابی دادهمحور مزایای زیادی دارد، اما با چالشهایی نیز همراه است. برای مدیریت مؤثر این چالشها، بهتر است به یک مجموعه حرفهای برای انجام بازاریابی محصولات یا خدمات خود اعتماد کنید. مجموعه هیپنوتیزم با تکیه بر اصول بازاریابی مبتنی بر داده، تمامی فرآیندهای لازم برای بازاریابی کسبوکار شما را به عهدهمیگیرد.